آنچه در زیر آمده است، فهرستی از اختراعات فناورانه مهم و عمده است. شایان ذکر است که تاریخ اختراعات غالباً بحث برانگیز بوده است. بسیاری از اختراعات توسط چند نفر مختلف، تقریباً در یک زمان، صورت گرفتهاند و یا سالها پیش از آن که مخترعی آنها را به شکل عملی ارائه کند توسط فرد دیگری به شکل غیرعملی اختراع شده بودهاند. در فهرست زیر، در مواردی که ابهام وجود داشته، تاریخ نخستین نمونه عملی، مورد استفاده قرار گرفته است.
تذکر: برخی از نام محلهایی که اختراع در آنها صورت گرفته، نام امروزی کشورهاست هر چند در آن زمان چنین نام یا کشوری وجود نداشته است. اختراعاتی که نام مخترعشان معلوم است در جلو آن آورده شده به علت زیاد بودن در چند پست انها را میزنم
● عصر سنگ ▪ زمان نامشخص: موسیقی و زبان▪ ۴/۲ میلیون سال پیش: ابزارهای سنگی در شرق آفریقا▪ ۶۵/۱ میلیون سال پیش: ابزارهای سنگی اصلاح شده در کنیا▪ ۴/۱ میلیون سال پیش: چاقو در اتیوپی▪ ۱ میلیون سال پیش: مهار آتش و ضدعفونی کردن غذا و آب(پخت و پز) در شرق آفریقا
▪ ۵۰۰ هزار سال پیش: ساخت سرپناه▪ ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار سال پیش: تنپوش▪ ۴۰۰ هزار سال پیش: استفاده از رنگ در زامبیا▪ ۴۰۰ هزار سال پیش: نیزه در آلمان▪ ۲۰۰ هزار سال پیش: خاک سپاری در آفریقا▪ ۱۰۰ هزار سال پیش: تیغههای کج در آفریقا و خاور نزدیک
▪ ۶۰ هزار سال پیش: قایق در گینه نو▪ ۵۰ هزارسال پیش: فلوت در اسلوونی▪ ۵۰ هزار سال پیش: کمان در تونس▪ ۴۳ هزار سال پیش: استخراج معدن در سوازیلند و مجارستان▪ ۳۷ هزار سال پیش: چوب خط در سوازیلند▪ ۳۰ هزار سال پیش: سوزن خیاطی
▪ ۲۶ هزار سال پیش: سرامیک در موراویا▪ ۱۷ هزار سال پیش: طناب پیچیده (احتمالاً خیلی پیش از آن هم بوده است)▪ ۱۵ هزار سال پیش: بومرنگ در استرالیا▪ ۱۲ هزار سال پیش: سبد بافی● دهمین هزاره پیش از میلاد▪ کشاورزی
▪ نوشابههای الکلی▪ خشت در خاور نزدیک▪ ۹۵۰۰ سال پیش از میلاد: انبار غلّه در اردن● نهمین هزاره پیش از میلاد▪ ۸۷۰۰ سال پیش از میلاد: فلز کاری در میان دورود (بینالنهرین)▪ ۸۰۰۰ سال پیش از میلاد: دیوار کشی
● هشتمین هزاره پیش از میلاد▪ دامداری در خاور نزدیک▪ گچ● هفتمین هزاره پیش از میلاد▪ ۷۰۰۰ سال پیش از میلاد: کشیدن دندان در هند▪ ۶۲۰۰ سال پیش از میلاد: نقشه▪ لباس دوخته شده از الیاف کتان● ششمین هزاره پیش از میلاد
▪ آبجو در سومر▪ آبیاری▪ شخم زدن زمین در میان دورود (عراق)▪ شهرنشینی در میان دورود (عراق)● پنجمین هزاره پیش از میلاد▪ نان در مصر▪ ترکیب چرخ و محور در میان دورود▪ کفش اسکیت روی یخ در اسکاندیناوی
● چهارمین هزاره پیش از میلاد▪ ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد: کانال در میان دورود▪ ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد: خیابان سنگفرش در عراق▪ ۳۸۰۰ سال پیش از میلاد: جادهسازی با الوار چوبی در انگلستان▪ ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد: تخته سه لا در مصر
▪ ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد: نوشتن در سومر▪ ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد: گاری دستی در سومر▪ ۳۱۰۰ سال پیش از میلاد: زهکشی در هند▪ ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد: قایقرانی▪ برنز در شوش (ایران)▪ ابریشم در چین▪ سیمان در مصر
▪ قایق رودخانه در مصر▪ رشته فرنگی در چین▪ شانه در ایران (این شانهها خیلی اصلاح شده بودند و گرنه خود شانه احتمالاً از مدّتها پیش بوده است.)● سومین هزاره پیش از میلاد▪ ۲۸۰۰ سال پیش از میلاد: دکمه در هند
▪ ۲۸۰۰ سال پیش از میلاد: صابون در میان دورود
▪ ۲۶۱۱ تا ۲۶۳۰ سال پیش از میلاد: هرم پلکانی در مصر▪ ۲۶۰۰ سال پیش از میلاد: کاغذ پاپیروس در مصر▪ ۲۶۰۰ سال پیش از میلاد: کرم دارویی (ضماد) در مصر▪ ۲۶۰۰ سال پیش از میلاد: ارابه در میان دورود▪ ۲۶۰۰ سال پیش از میلاد: سیستم فاضلاب ساختگی در هند
▪ ۲۶۰۰ سال پیش: دستشویی در هند▪ ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد: دستشویی سیفونی در هند▪ ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد: تاق در هند▪ ۲۴۰۰ سال پیش از میلاد: کارگاه کشتیسازی در هند▪ ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد: پول▪ خنجر در خاور نزدیک
▪ شمشیر داسی شکل در سومر▪ الفبا در فنیقیه▪ شمع در مصر▪ سورتمه در اسکاندویناوی▪ اسکی در اسکاندیناوی● دومین هزاره پیش از میلاد▪ آهن در قفقاز▪ عطر در میان دورود▪ شمشیر برنزی در میان دورود
▪ شیشه در مصر
▪ ارابه چرخی در هند و ایران▪ ساعت آبی در مصر▪ شمشیر آهنی▪ زنگ در چین▪ ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد: سکّه در چین▪ نخستین هزاره پیش ازمیلاد▪ تیر کمان در خاور نزدیک▪ چرخ دنده در چین و یونان▪ پنس (انبرک) در روم باستان
▪ چاقوی جراحی در روم باستان▪ سوزاندن محل زخم در روم باستان▪ آینه فلزی در روم باستان▪ قیچی در روم باستان▪ سوزن جراحی در روم باستان▪ عمل آب مروارید چشم در روم باستان▪ اسلحه فوتکردنی (دمیدنی) در هند
▪ گلوله آهنی در هند▪ ۶۰۰ سال پیش از میلاد: الفبای لاتین در روم باستان▪ ۵۹۲ سال پیش از میلاد: لنگر در یونان▪ ۵۰۰ سال پیش از میلاد: شکر در هند▪ ۵۰۰ سال پیش از میلاد: پل دندان در ایتالیا▪ ۵۰۰ سال پیش از میلاد: بادبادک در چین
▪ ۵۰۰ سال پیش از میلاد: جراحی پلاستیک در هند▪ ۵۰۰ سال پیش از میلاد: جراحی زیبایی▪ ۴۰۰ سال پیش از میلاد: فوتبال در چین▪ ۳۵۰ سال پیش از میلاد: چرخ آبی در هند▪ ۳۵۰ سال پیش از میلاد: آسیاب آبی در هند▪ ۳۰۰ سال پیش از میلاد: کانال آب در روم باستان
▪ ۳۰۰ سال پیش از میلاد: قطب نما (جهتیاب) در چین▪ ۳۰۰ سال پیش از میلاد: دایرهالمعارف (جمعآوری درسهای افلاطون) در یونان▪ ۳۰۰ سال پیش از میلاد: پیچ در یونان▪ ۲۵۰ سال پیش از میلاد: اهرم در یونان▪ ۲۰۰ سال پیش از میلاد: قرقره در یونان (ارشمیدس)
▪ ۲۰۰ سال پیش از میلاد: کیلومتر شمار در یونان (ارشمیدس)▪ ۲۰۰ سال پیش از میلاد: نعل اسب در روم باستان▪ ۱۵۰ سال پیش از میلاد: ساعت کوکی▪ ۱۰۰ سال پیش از میلاد: شیشهگری در روم باستان▪ ۱۰۰ سال پیش از میلاد: کاغذ پوستی در پرگامون
▪ ۴۰ سال پیش از میلاد: یاتاقان در روم باستان● نخستین هزاره پس از میلاد▪ سال ۵۰: قالب خشتی در فرانسه▪ سال ۷۷: دایرهالمعارف جامع▪ سال ۱۰۰: گرمایش مرکزی در امپراطوری روم▪ سال ۱۰۵: کاغذ در چین▪ سال ۱۳۲: زلزله نگار ابتدایی در چین
▪ سال ۲۰۰: نعل اسب در آلمان▪ سال ۳۰۰: خمیردندان در مصر (امپراطوری روم)▪ سال ۴۰۰: قلاده اسب در چین▪ سال ۵۰۰: چرخ ریسندگی در هند▪ سال ۵۹۸: کاغذ توالت در چین▪ سال ۷۰۰: قلم پر▪ سال ۷۰۰: اسطرلاب برنجی
▪ سال ۷۲۱: دستگاه تقطیر در عراق▪ سال ۷۲۱ تا ۸۱۵: الکل تقطیر شده در عراق▪ سال ۷۲۱ تا ۸۱۵: شراب تقطیر شده در عراق▪ سال ۷۲۵: سازوکار چرخ دنگ ساعت در چین▪ سال ۸۰۰ تا ۸۷۳: بندآور در عراق▪ سال ۸۰۰ تا ۸۷۳: بندآور شناور در عراق
▪ سال ۸۰۰ تا ۸۷۳: ماشین برنامهپذیر در عراق▪ سال ۸۱۰ تا ۸۸۷: شیشه از سنگ در آندلس▪ سال ۸۱۰ تا ۸۸۷: عینک▪ سال ۸۵۲: چتر نجات در آندلس▪ سال ۸۶۵ تا ۹۰۰: نفت سفید در ایران (رازی)▪ سال ۸۶۵ تا ۹۰۰: لامپ نفتی در ایران (رازی)
▪ سال ۸۶۵ تا ۹۲۵: صابون جامد در ایران (رازی)▪ سال ۸۰۰: سرنگ در عراق▪ سال ۸۰۰: آسیاب بادی در ایران▪ سال ۸۰۰: باروت در چین▪ سال ۹۰۰: اسکناس در چین▪ سال ۹۵۳: خودنویس در مصر▪ سال ۹۹۴: دستگاه زاویهیاب نجومی در ایران (ابومحمد خ***ی)
▪ قهوه در اتیوپی▪ چینی در چین▪ شطرنج در هند▪ پنجره شیشهای در امپراطوری اعراب▪ شربت در امپراطوری اعراب▪ قرع درامپراطوری اعراب● قرن یازدهم▪ سال ۱۰۰۰: آونگ در مصر▪ سال ۱۰۰۰: چاقوی جراحی در آندلس
▪ سال ۱۰۰۰ تا ۱۰۳۷: دماسنج در ایران (ابوعلی سینا)▪ سال ۱۰۰۰ تا ۱۰۳۷: تقطیر بخار در ایران (ابوعلی سینا)▪ سال ۱۰۰۰ تا ۱۰۳۷: اسطرلاب خطی در ایران (ابوریحان بیرونی)▪ سال ۱۰۰۰ تا ۱۰۴۸: نقشه کروی در ایران (ابوریحان بیرونی)
▪ سال ۱۰۰۰ تا ۱۰۴۸: بالون آزمایشگاه در ایران (ابوریحان بیرونی)▪ سال ۱۰۰۰ تا ۱۰۴۸: چگالی سنج در ایران (ابوریحان بیرونی)▪ سال ۱۰۰۰ تا ۱۰۴۸: واحد اندازهگیری مخروطی در ایران (ابوریحان بیرونی)▪ سال ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۱: آینه سهمی در عراق
▪ سال ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۱: دوربین در عراق▪ سال ۱۰۲۸ تا ۱۰۸۷: خط استوا در آندلس▪ سال ۱۰۸۸: ساعت مکانیکی در چین▪ سال ۱۰۸۸: برج ساعت در چین
